Płytki przedsionkowe
Zaliczane są do najprostszych aparatów, które w zależności od budowy mogą mieć działanie bierne lub czynnościowe.
Stosowane są w następujących wadach:
- Tyłozgryzy
- Zgryzy otwarte
- Hipotonia mięśni warg i policzków
- Nawykowy ustny tor oddychania
1. Płytka przedsionkowa indywidualna akrylowa – Hotza i Norda
http://ortholove.blogspot.com/
- Zastosowanie: tyłozgryz z wychyleniem zębów siecznych górnych
- Modele gipsowe są ustawione w zgryzie konstrukcyjnym, czyli w przypadku tej wady z wysunięciem żuchwy
- Masa akrylowa przylega do siekaczy i kłów górnych + częściowo do wyrostków zębodołowych
Zasięg masy akrylowej:
- w wymiarze pionowym od sklepienia górnego do sklepienia dolnego przedsionka z uwolnieniem wędzidełek
- w wymiarze poprzecznym do drugich zębów trzonowych mlecznych
- Aparat odsuwa wargę dolną i policzki, co umożliwia wzrost doprzedni żuchwy
- Podczas leczenia podkłada się masę szybkopolimeryzującą w celu skorygowania ustawienia siekaczy górnych
- Przypadek zgryzu otwartego na tle dysfunkcji języka → w aparacie wykonuje się drucianą lub akrylową zaporę, którą usuwamy gdy szpara niedogryzowa się zmniejszy
- Przypadek użycia płytki do ćwiczeń lub oduczenia oddychania przez usta → pobierany jest zgryz indywidualny ; płytka używana jest wyłącznie w celu ćwiczeń mięśniowych
2. Płytka przedsionkowa standardowa poliamidowa - Schoenherra
Rozmiar I: do 3 lat
Rozmiar II: 3-5 lat
Rozmiar III: 5-7 lat
- Wykonana jest z poliamidowego tworzywa, które jest termoplastyczne. Płytkę należy zanurzyć wodzie o temp. 60-80 C, a następnie uformować kształt i utrwalić go pod zimną wodą
- Gdy płytka używana jest w celu korekty dysfunkcji języka, należy wbudować w płytkę zaporę dla języka (podobnie jak w płytce indywidualnej Hotza i Norda)
- Zalecane noszenie w nocy i w ciągu dnia do ćwiczeń
Płytka przedsionkowa Krausa, czyli tzw. tarcza ustna
- Użytkowanie płytek – w nocy i 2 godziny w ciągu dnia
- Zalecane jest wykonywanie ćwiczeń mięśniowych w płytkach, minimum 3x w ciągu dnia
Tarcza przedsionkowa pojedyncza pełna
- Od płytki przedsionkowej Hotza różni się tym, że przylega swym obrzeżem do linii demarkacyjnej między błoną śluzową ruchomą,
a nieruchomą, natomiast nie przylega do zębów i wyrostków zębodołowych - Zastosowanie: tyłozgryzy i zgryzy otwarte + zapobieganie nawykom zewnątrzustnym
- Wykonywana jest w zgryzie konstrukcyjnym lub nawykowym
Tarcza przedsionkowa częściowa
- Przebiega wzdłuż dolnego wyrostka zębodołowego po stronie wargowej i policzkowej. Na wysokość dochodzi do brzegów siecznych i powierzchni zgryzowych zębów bocznych
- Zastosowanie: tyłozgryzy, zapobieganie nawykom ssania lub nagryzania wargi
- Wykonywana jest w zgryzie nawykowym
Tarcza podwójna przedsionkowo-językowa
- Złożona jest z 2 części – tarczy przedsionkowej + tarczy językowej, które połączone są ze sobą drutem przechodzącym poza II trzonowcami mlecznym
- Zastosowanie: tyłozgryzy, odzwyczajanie od nawyków zewnątrzustnych i językowych
- Wykonywana jest w zgryzie konstrukcyjnym lub nawykowym
Tarcza językowa
- Zbudowana jest z indywidualnej zapory dla języka połączonej z płytką podniebienną
- Zastosowanie: tyłozgryzy i zgryzy otwarte, którym towarzyszą nawyki językowe
- Wykonywana jest w zgryzie nawykowym
Aparaty typu Trainer
- Zastosowanie: tyłozgryz z protruzją zębów siecznych górnych ; uzębienie mieszane
- Wykonany jest z miękkiego tworzywa elastycznego
- Posiada specjalne kanały na zęby, które oddzielone są elastycznymi wałami nagryzowymi → wymuszają one ustawienie żuchwy w pozycji brzeg na brzeg
- Polecane szczególnie u dzieci z niewydolnością i hipotonią mięśni warg, ponieważ powodują pozytywny efekt wzrostu napięcia mięśnia okrężnego ust
Skutki użytkowania aparatu typu Trainer według na podstawie badań cefalometrycznych:
1. Zmniejszenie kąta ANB i nagryzu poziomego
2. Przechylenie zębów siecznych górnych
3. Wychylenie zębów siecznych dolnych
4. Niewielki efekt szkieletowy wysunięcia żuchwy
Zalety aparatu:
- Odsuwają język od łuku zębowego à stanowią więc element rehabilitacji czynnościowej
- Uniemożliwiają oddychanie przez usta à sprzyjają reedukacji funkcji oddychania
- Nie jest potrzebna współpraca z technikiem à alternatywa dla aparatów indywidualnych + mniejsze koszty
- Brak elementów podatnych na złamania à nie ma konieczności napraw
- Nie wymagają pracochłonnych wizyt kontrolnych (wypiłowywanie płaszczyzn, aktywacja łuków, sprężyn)
- Okres wymiany uzębienia i słaba współpraca pacjenta nie ma wpływu na dopasowanie i utrzymanie aparatu
Przeciwskazania do ich stosowania:
- Przeszkody w drogach oddechowych (polipy, skrzywienie przegrody, obrzęk błony śluzowej)
Wady:
- Większy dyskomfort w użytkowaniu trainera w porównaniu z aparatem czynnościowym indywidualnym
Trainer w porównaniu do aktywatora powoduje:
1. Silniejsze uczucie nacisku na zęby
2. Większą wrażliwość zębów na nagryzanie
3. Bardziej odczuwalne upośledzenie mowy
T4B – Trainer for Braces:
- Może być stosowany jednocześnie z aparatami stałymi cienkołukowymi
- Najczęściej stosowany u dzieci z wczesnym uzębieniem stałym
- Jego działanie może pomóc utrzymać wyniki leczenia tyłozgryzu za pomocą aparatu stałego
T4A – Trainer for Alignment
- Wywiera działania poprawiające ustawienie zębów przednich w podobnym zakresie jak inne aparaty zdejmowane
- W masę elastyczną aparatu w odcinku przednim po stronie przedsionkowej i językowej wbudowywane są elementy o działaniu podobnym do działania łuku ortodontycznego
Płytki podniebienne
Płytka podniebienna z wałem prostym
https://www.kmdental.com.pl/galeria-prac/aparaty-profilaktyczne.html
- Uzębienie mleczne i mieszane
- Zastosowanie: pogłębiony nagryz zębów siecznych
- Masa akrylowa pokrywa podniebienie i powierzchnie podniebienne zębów bocznych powyżej ich największej wypukłości, co pozwala na ich naturalne wyrzynanie
- Prosty wał akrylowy biegnie od kła do kła, potem do brzegów siecznych, co hamuje tym wyrastanie zębów siecznych
Płytka podniebienna z wałem skośnym
https://www.kmdental.com.pl/galeria-prac/aparaty-profilaktyczne.html
- Uzębienie mleczne i mieszane
- Zastosowanie: tyłozgryz z przechyleniem zębów siecznych górnych
- W górnej płycie od kła do kła biegnie skośny wał skośny skierowany od tyłu do przodu i góry, opierający się na guzkach podniebiennych zębów przednich
- Podczas nagryzu zęby przednie dolne ślizgają się do przodu i wysuwają żuchwę + wychylają zęby sieczne górne
- Siła nagryzu może przemieszczać płytkę, więc stosuje się klamry zapewniające dobre utrzymanie
Noszenie obu płytek podniebiennych zalecane jest przez całą noc + w ciągu dnia podczas wykonywania ćwiczeń
Równie pochyłe
Aparat bierny stosowany w następujących wadach zgryzu:
- Przodozgryz
- Zgryz krzyżowy przedni
Warunki zastosowania równi:
1. Dodatni test czynnościowy
2. Brak stłoczeń
3. Nagryz pionowy ponad 2 mm (bo zawsze dochodzi do spłycenia nagryzu)
Równia nakładkowa
https://www.kmdental.com.pl/galeria-prac/aparaty-profilaktyczne.html
- Uzębienie mleczne
- Zastosowanie: wady doprzednie z płytkim odwrotnym nagryzem pionowym
- Aparat ruchomy
- Masa akrylowa pokrywa korony wszystkich zębów dolnych, a w odcinku przednim jest uformowana równia pochyła, na której ukos nagryzają zęby sieczne i kły górne
- Nakładki na zębach bocznych zapobiegają ich wydłużaniu, co mogłoby doprowadzić do powikłania zgryzem otwartym
- W trakcie leczenia wskazana jest przebudowa powierzchni nakładki szybokopolimerem
Równia skrzydełkowa
https://www.kmdental.com.pl/galeria-prac/aparaty-profilaktyczne.html
- Uzębienie mleczne
- Zastosowanie: wady doprzednie z głębokim odwrotnym nagryzem pionowym
- Aparat ruchomy
- Masa akrylowa pokrywa korony dolnych zębów przednich, w górnej części uformowana jest równia pochyła, na której ukos nagryzają zęby sieczne i kły górne
- W odróżnieniu od równi nakładkowej, w tym przypadku masa akrylowa nie przylega do powierzchni żującej zębów bocznych, tylko tworzy dwa akrylowe skrzydełka przylegające do ścian językowych zębów trzonowych dolnych
- Taka konstrukcja zapewnia lepsze utrzymanie aparatu
Równia prosta
- Uzębienie mieszane lub stałe
- Zastosowanie: wady doprzednie i zgryzy krzyżowe przednie
- Aparat ruchomy lub stały
- W miejscu nagryzu zębów siecznych górnych, płaszczyzna powinna być lekko wypukła i tak ukształtowana, aby styczna do miejsca nagryzu tworzyła z koroną zęba górnego kąt 45
- W dalszej części płaszczyznę nagryzową spłaszcza się i modeluje, aby sięgała około 5 mm za miejscem nagryzu
Równie cementuje się na okres: od 1 do kilku tygodni (nie dłużej niż 6 tygodni), zależnie od rodzaju leczonej wady i głębokości odwrotnego pionowego nagryzu przed leczeniem
- Im płytszy nagryz, tym krócej stosuje się równie w obawie przed utworzeniem zgryzu otwartego